علت پوسیدگی دندانها و درمان خانگی

علت پوسیدگی دندانها و درمان خانگی تهیه شد

 

حفره‌های دندانی حفره‌های کوچکی هستند که روی دندان‌ها ایجاد شده و باعث پوسیدگی دندان‌ها می‌شوند. پوسیدگی دندان به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و تجمع باکتری و پلاکت‌ها اتفاق می‌افتد. البته گاهی نیز به دلیل کمبود موادمعدنی در رژیم غذایی ممکن است دندان دچار پوسیدگی بشود. اغلب تصور می‌شود که برای برطرف‌کردن پوسیدگی دندان و درمان آن باید فقط به دندان‌پزشک مراجعه کرد اما گاهی می‌توان این مشکل را با درمان‌های خانگی و مواد طبیعی برطرف نمود.

 

علت پوسیدگی دندان‌ها

علت پوسیدگی دندانها می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. به عنوان مثال بعضی از پلاک های تشکیل شده از باکتری می توانند شکر و کربوهیدرات های (نشاسته) موجود در غذایی که ما می خوریم را به اسید تبدیل کنند. این اسید می تواند ماده معدنی موجود در مینای دندان که روی عاج دندان قرار دارد را از بین ببرد (همان قسمتی که بر روی دندان مشاهده می شود)، باعث فرسایش مینای دندان شود یا حفره های دندان را افزایش دهد. این پوسیدگی ها در ابتدا به قدری کوچک هستند که امکان مشاهده آنها برای شما وجود ندارد. اما با گذشت زمان این پوسیدگی ها در صورت درمان نشدن بزرگ و بزرگتر خواهند شد. اسید ایجاد شده توسط باکتری ها همچنین می تواند از طریق منافذ ریز به مینای دندان نفوذ کند. به این ترتیب پوسیدگی دندان در ناحیه نرم تر عاج دندان که بخش اصلی دندان محسوب می باشد، به تدریج گسترش پیدا می کند. با ایجاد پوسیدگی در عاج دندان به تدریج مینای موجود بر روی آن نیز دچار پوسیدگی خواهد شد.

 

از کجا بفهمیم دندان ما دچار پوسیدگی شده است؟

ممکن است افراد بالغ متوجه تغییرات در دندان‌های خود بشوند اما کودکان این توانایی را ندارند و متوجه وجود حفره و یا پوسیدگی در دندان خود نمی‌شوند. بنابراین وظیفه والدین است که هر چندوقت یک‌بار دندان‌های کودک خود را بررسی کنند و در صورت نیاز، به دندان‌پزشک مراجعه نمایند. به جز مشاهده حفره که نشانه بارز پوسیدگی دندان محسوب می‌شود، عامل دیگری نیز برای تشخیص پوسیدگی دندان وجود دارد و آن رسوبات سیاه رنگی هستند که به سختی به دندان چسبیده و جدا نمی‌شوند و باعث ایجاد بوی بد دهان نیز می‌شوند.

 

راه‌کارهای ساده برای درمان خانگی پوسیدگی دندان

گاهی با وجود تلاش برای رعایت بهداشت دهان و دندان و به دلایل دیگر از جمله رژیم غذایی نامناسب، فرد دچار پوسیدگی دندان و نهایتا ایجاد حفره در دندان می‌شود. در اینجا قصد داریم شما را با راه‌کارهای طبیعی و ساده آشنا کنیم تا از پوسیدگی دندان جلوگیری کنید و دندان‌های خود را در بهترین حالت حفظ کنید.

 از دهان ‌شویه دارای فلوراید استفاده کنید.
فلوراید برای دندان‌ها بسیار مفید است. از آنجایی که کمبود مواد‌معدنی در رژیم غذایی ممکن است باعث ایجاد پوسیدگی در دندان‌ها شود، استفاده از فلوراید برای رساندن مواد معدنی به دندان‌ها و جلوگیری از پوسیدگی آنها توصیه می‌شود.

ترکیب پودر کلسیم و منیزیم
مقداری پودر کلسیم و منیزیم را با یکدیگر ترکیب کنید و دهان خود را با آن شستشو دهید. این کار دو مزیت دارد: اول این که این مواد، مواد‌معدنی مورد نیاز دندان شما را تامین می‌کنند و دوم؛ این ترکیب محیط دهان شما را قلیایی کرده و از باقی ماندن اسید روی دندان‌های شما جلوگیری می کند.

مصرف کره و روغن جگر ماهی
روغن موجود در کره و روغن جگر ماهی سرشار از ویتامین A، D و K هستند که به بهداشت دهان و دندان کمک فراوانی می‌نمایند. می‌توانید از هر یک از این منابع به طور جداگانه استفاده کنید و یا کپسول‌های حاوی هر دو ماده را مصرف کنید.

مصرف آبگوشت استخوان
آبگوشت استخوان همانطور که از نام آن پیداست، ترکیبی است که از استخوان مرغ، گاو، بره و گاهی گاو میش همراه با آب فراوان تهیه می‌شود و سرشار از خاصیت است. این غذا سیستم گوارش شما را بهبود بخشیده، باعث افزایش رشد ناخن و موها می‌شود و از آنجا که منبعی غنی از کلسیم و منیزیم است، باعث ازبین‌رفتن پوسیدگی دندان‌ها می‌شود.

شستشوی دهان و غرغره کردن با آب‌نمک
این مورد یکی از رایج‌ترین درمان‌های خانگی برای دندان‌درد است. تنها کاری که باید بکنید این است که یک قاشق چای‌خوری نمک را داخل یک لیوان آب گرم بریزید و با آن غرغره کنید. باکتری‌های موجود در دهان در طول شب فعال می‌شوند پس حتما این توصیه قدیمی را جدی بگیرید و بعد از شام دهان خود را با محلول آب گرم و نمک شستشو دهید و غرغره کنید.

استفاده از روغن میخک
مقداری روغن میخک را با نوک انگشت به دندانی که دچار پوسیدگی شده بمالید.این کار به مقدار قابل توجهی درد ناشی از پوسیدگی و حفره دندان را تسکین می‌دهد.

شستشو با روغن نباتی
روغن نباتی تا حدودی عفونت دندان را از بین برده و درد آن را تسکین می‌دهد. کافی است یک فنجان کوچک را پر از روغن نباتی کرده و دهان خود را به مدت 1 دقیقه با آن شستشو دهید و سپس آن را به بیرون تف کنید.

مراقبت صحیح از دندان ها
مهم‌‌ترین و موثرترین راه برای جلوگیری از پوسیدگی و خراب شدن دندان‌ها، مراقبت صحیح و درست از آن‌هاست. دو مرتبه مسواک‌زدن در طول شبانه روز و شستشوی دهان با محلول‌های حاوی فلوراید در این زمینه به شما کمک زیادی خواهد کرد. این کار باعث ازبین‌رفتن باکتری‌های دهان و پلاک دندان می‌شود و بهترین راه برای جلوگیری از مشکلات دندان است.

استفاده از خردل
سنگ نمک و خردل از اجزای ثابت آشپزخانه های هندی هستند و تقریبا هر روز از آن‌ها در پخت‌وپز استفاده می‌شود. 2 قاشق روغن خردل را با نمک مخلوط کنید و ترکیب را به طور مرتب به دندان‌های خود بمالید. 3 تا 5 دقیقه صبر کنید و بعد دهان را بشوئید.

درمان با لیمو
لیمو سرشار از ویتامین ث است. جویدن یک تکه لیمو باکتری‌های مضر موجود در دهان را ازبین می‌برد و درد دندان را تسکین می‌دهد. این یکی از ساده‌ترین راه‌‌های درمان خانگی پوسیدگی دندان است.

گندم
گندم با داشتن خواص ضدباکتریایی، از رشد باکتری‌ها در دهان جلوگیری می‌کند. با مصرف آب گندم علاوه بر ازبین‌بردن باکتری‌های موجود در دهان، درد ناشی از پوسیدگی دندان نیز تسکین می‌یابد.

سیر
سیر ماده‌ای پر خاصیت است که در بسیاری از غذاها استفاده می‌شود اما کمتر کسی حاضر به خوردن سیر خام می‌شود. سیر سرشار از خواص ضدباکتریایی و ضدقارچی است و خوردن آن علاوه بر ازبین‌بردن باکتری‌های دهان، باعث تسکین درد دندان ها نیز می‌شود.

چای

مصرف چای علاوه بر ازبین‌بردن پلاک دندان، از رشد باکتری‌های دهان نیز جلوگیری می‌کند اما نه هر چایی! چای سیاه و چای سبز بیشترین تاثیر را در این مورد دارند.

روغن درخت چای
مصرف روغن درخت چای تاثیر بسزایی در ازبین‌بردن پوسیدگی دندان و تسکین درد دارد. کافی است مقداری روغن درخت چای را به دندان‌های خود مالیده و با نوک انگشت ماساژ دهید. و بعد دهان را با آب‌گرم شستشو دهید. این کار را دو بار در روز انجام دهید تا از شر پوسیدگی و باکتری رها شده و دهانی تمیز و دندان‌هایی سالم داشته باشید.

جویدن آدامس
آدامس جویدن راهی معجزه‌آسا برای حفظ سلامت دهان و دندان‌هاست. جویدن آدامس باعث استحکام بیشتر دندان‌ها و لثه‌ها می‌شود و علاوه بر این، باقی‌‌مانده مواد غذایی را از لابلای دندان‌ها بیرون کشیده و هم‌زمان باعث ترشح بیشتر بزاق و در نتیجه پاکیزگی و سلامت محیط دهان می‌شود.

مصرف فیبرها در رژیم غذایی روزانه
مصرف مواد غذایی حاوی فیبر از جمله سبزیجات، باعث کاهش پلاک دندان و در نتیجه جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها می‌شود. از جمله این مواد می‌توان به کلم پیچ، کلم بروکلی، خیار، گل کلم، گوجه فرنگی، کاهو، تربچه و … اشاره کرد.

روغن اورگانو یا پونه کوهی
مطالعات نشان می‌دهد که استفاده از روغن اورگانو یا پونه کوهی تاثیر زیادی در ازبین‌بردن پوسیدگی دندان دارد. کافی است مقداری روغن اورگانو را با کمی نمک ترکیب کنید و مانند خمیردندان، برای مسواک‌زدن از آن استفاده کنید. بهتر است از این ترکیب یک بار در روز استفاده کنید تا دهان و دندان‌های سالمی داشته باشید. البته کمی طول می‌کشد تا طعم و بوی این روغن کاملا برطرف شود.

استفاده از عصاره‌ها
یکی از راه‌های تقریبا پر هزینه اما موثر برای درمان پوسیدگی دندان استفاده از عصاره‌های خالص و طبیعی است که از جمله این مواد می توان به عصاره وانیل اشاره کرد که البته کمی گران‌قیمت است. برخی پزشکان استفاده از عصاره وانیل و بادام را جای‌گزینی مناسب برای درمان پوسیدگی دندان ها می‌دانند. اسانس خالص وانیل تا حد زیادی درد ناشی از پوسیدگی دندان را تسکین می‌دهد.

 

ستاره

دلایل کاهش حافظه و درمان آن با طب اسلامی

دلایل کاهش حافظه و درمان آن با طب اسلامی گرداوری شد

 

دلایل کاهش حافظه

هر چیزی که روی شناخت تاثیر می گذارد مانند: فرآیند فکر کردن ، یادگیری و به یاد آوردن می تواند روی حافظه تاثیر گذارد.

داروها :

نمونه هایی از داروهایی که می توانند باعث تداخل درکارکرد حافظه شوند بیشتر شامل مسکن ها و قرص های خواب آور، آنتی هیستامین ها ، داروهای ضد اضطراب، داروهای ضد افسردگی ، بعضی از داروهای مورد استفاده در درمان اسکیزوفرنی و داروهای ضد درد که بعد از عمل جراحی استفاده می شود، است.

مصرف الکل و مواد مخدر :

استفاده زیاد الکل می تواند موجب کمبود ویتامین B1 ( تیامین ) شود که می تواند به حافظه آسیب برساند(سندرم کورساکف). الکل و مواد مخدر می تواند به مواد شیمیایی مغز (نوروترانسمیتر) آسیب رساند و حافظه را تحت تاثیر قرار دهد.

استرس :

استرس ، به ویژه ضربه عاطفی می تواند منجربه از دست دادن حافظه شود و در موارد شدید که نادر است، به بیماری به نام فراموشی روانزاد منجرمی شود.که معمولا به خودی خود برطرف می شود.

افسردگی :

افسردگی، با بالا رفتن سن رایج است که باعث عدم توجه و تمرکز میشود که می تواند بر حافظه تاثیر گذارد. معمولا درمان افسردگی باعث بهبود مشکلات حافظه پس از آن نیز میشود.

ضربه به سر :

ضربه به سر می تواند موجب از دست دادن هوشیاری و از دست دادن حافظه شود. از دست دادن حافظه ناشی از ضربه به سر به طور معمول به تدریج بهتر می شود و هیچگاه بدتر نمی شود.

عفونت :

افراد مبتلا به ایدز ، سل، سیفلیس ، تبخال و دیگر عفونت ها ممکن است مشکلات حافظه را تجربه کنند.

اختلال عملکرد تیروئید :

تیروئید کم کار و یا بیش از حد فعال می تواند در به یاد آوردن رویدادهای اخیر دخالت داشته باشد.

محرومیت از خواب :

کمبود خواب با کیفیت ، بی خوابی، و یا آپنه خواب می تواند برحافظه تاثیر گذارد.

کمبود تغذیه ای :

کمبود ویتامین B1 و B12 می تواند روی حافظه تاثیر گذارد. این کمبود می تواند با یک قرص یا تزریق درمان شود.

پیری طبیعی :

فراموشی به عنوان بخشی از روند پیری طبیعی است و برای برخی افراد به خاطر بعضی از انواع اطلاعات، از جمله نام افراد سخت تر است.

 

درمان کاهش حافظه

ورزش، تمرین‌های مغزی و فعالیت‌های اجتماعی همه راه‌هایی برای حفظ حافظه ما است اما رژیم غذایی نیز نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند.

صبحانه کامل بخورید؛ ترجیحاً غلات سبوس‌دار باشد.

از قندها مانند شکر سفید، شکلات و مربا، غذاهای چرب مانند سوسیس، سیب‌زمینی سرخ شده اجتناب کنید.

مغز دارای تمام مواد مغذی و انرژی مانند (کربوهیدرات‌های پیچیده) برای عملکرد بهینه مغز لازم هستند و اجتناب از آنها به مغز ضربه می‌زند و باعث خستگی‌های روحی در صبح می‌شود.

برای ناهار از کربوهیدرات‌ها مانند نان سفید، برنج سفید، ماکارونی و سیب زمینی اجتناب کنید.

ترجیحاً غذاهایی مانند مرغ، ماهی و سبزیجات بخورید و از خوردن دسرهای شیرین اجتناب کنید.

قندهای ساده و تصفیه شده به سرعت جذب بدن می‌شوند و باعث کاهش تمرکز و عملکرد فکری و حافظه می‌شود.

برای شام کربوهیدرات‌های تصفیه شده مجاز است؛ شب این مواد سریع جذب شده و باعث آرامش می‌شوند و عملکرد صحیح مغز و یادگیری را تثبیت و حمایت می‌کنند.

همیشه از پرخوری اجتناب کنید؛ در صورت لزوم میان وعده‌های کوچک صبح و بعدازظهر مانند میوه‌های تازه یا خشک، کم شکر و محصولات لبنی مصرف کنید.

با خوردن سه بار ماهی در هفته مانند ماهی ساردین، ماهی آزاد و غیره و برخی از میوه‌های خشک مانند بادام و آجیل برزیل، حتی روغن کلزا و آجیل امگا ۳ به بدنتان می‌رسد.

اسیدهای چرب امگا ۳ وارد غشاء و فرآیندهای غشایی سلول‌های عصبی می‌شوند. بنابراین امگا ۳ برای عملکرد مناسب مغز ما و پیشگیری از بیماری آلزایمر ضروری است.

میوه و سبزیجات به صورت روزانه و زیاد مصرف کنید؛ این مواد غذایی دوز خوبی از ویتامین‌ها را دارا هستند که برخی از آنها آنتی اکسیدان هستند و از مغز محافظت می‌کنند.

آهن نقش مهمی در صحت مغز ایفا می‌کند و در انتقال اکسیژن به مغز نقش مهمی دارد. گوشت قرمز، امعاء و احشاء دارای آهن فراوانی هستند. اما فراموش نکنید آهن در سبزیجات سبز، صدف، غلات و حبوبات هم وجود دارد. نرم‌تنان، سبزیجات و غلات و حبوبات نیز دارای آهن هستند.

کم آبی بدن می‌تواند موجب کاهش حافظه شود. بنابراین روزانه نوشیدن آب فراموش نشود.

یک رژیم غذایی سالم اجازه می‌دهد حافظه ما حفظ شود ؛ فراموشی و کمی حافظه مربوط به سن خاصی نیست و در هر سنی امکان آن وجود دارد. در هر سنی باید با مصرف مواد غذایی مناسب مغز را بهینه‌سازی کرد.

 

درمان کاهش حافظه با طب اسلامی

اولین درمان فراموشی عسل است، در روایت آمده: «من لعق لعقة عسل على الریق یقطع البلغم، ویکسر الصفراء، ویقطع المرة السوداء، ویصفی الذهن، ویجود الحفظ، إذا کان مع اللبان الذکر.» یعنی «کسی که یک قاشق مرباخوری عسل در ناشتا بخورد، بلغم را قطع می‌کند و صفرا را می‌شکند و مره سودا را قطع می‌کند و ذهن را صاف می‌کند و حافظه را تقویت می‌کند اگر با کندر نر مصرف شود.» کندر نر، سفید و شیرین است.

دومین درمان کندر است، پیامبر (ص) می‌فرمایند: «علیکم بالألبان فانها تمسح الحر … وتذکی الذهن وتجلو البصر وتذهب النسیان.» یعنی «بر شما باد کندر، زیرا گرمی از قلب می‌زداید … و ذهن را تیز می‌کند و بینایی را جلا می‌دهد و فراموشی را برطرف می‌کند.»

سومین درمان کرفس است، پیامبر (ص) می‌فرمایند: «علیکم بالکرفس، فإنه طعام إلیاس والیسع ویوشع. وروی أنه یورث الحفظ، ویذکی القلب» یعنی «بر شما باد کرفس، زیرا آن غذای حضرت الیاس (ع) و یسع (ع) و یوشع (ع) بود. و نیز روایت شده حافظه را تقویت می‌کند و قلب را تیز می‌کند.»

چهارمین درمان یک داروی ترکیبی است، در روایت آمده: «عن أبی بصیر: قال: قلت للصادق علیه السلام: کیف نقدر على هذا العلم الذی فرعتموه لنا؟ قال: خذ وزن عشرة دراهم قرنفل، ومثلها کندر ذکر، دقها ناعما ثم استف على الریق کل یوم قلیلا.» یعنی «ابو بصیر از امام صادق (ع) سؤال کرد چگونه قادر شویم به حفظ این علمی که برای ما شاخه‌شاخه نمودی؟ امام فرمودند به‌اندازه ده درهم (۳۲٫۵ گرم) قرنفل (میخک) و همین اندازه کندر نر، آن‌ها را نرم آسیاب کند، سپس هرروز صبح ناشتا مقدار کمی (یک قاشق چای‌خوری) به‌صورت خشک از این دارو مصرف کن.» چون ممکن است که باهم آسیاب کردن میخک و کندر باعث چسبیدن آن‌ها شود بهتر است جداگانه آسیاب شوند.

پنجمین درمان یک داروی ترکیبی است، حضرت امیرالمؤمنین (ع) می‌فرمایند: «من أخذ من الزعفران الخالص جزء ومن السعد جزء ویضاف إلیهما عسلا، ویشرب منه مثقالین فی کل یوم فإنه یتخوف علیه من شدة الحفظ أن یکون ساحرا.»یعنی «مقداری زعفران خالص و سعد هم‌اندازه بردار و به آن عسل اضافه کن و هرروز دو مثقال از آن بخور، همانا ترس از آن است که از شدت تقویت حافظه، ساحر شود.» عسل باید به‌اندازه دو برابر زعفران و سعد باشد یعنی اگر یک مثقال زعفران و یک مثقال سعد باشد عسل باید چهار مثقال باشد، بنابراین تقریباً هرروز یک‌سوم مثقال زعفران هرروز مصرف می‌شود و این مقدار کشنده نیست.

ششمین درمان یک داروی ترکیبی است، در روایت آمده: «یؤخذ سنا مکی، وسعد هندی وفلفل أبیض، وکندر ذکر وزعفران خالص، أجزاء سواء یدق ویخلط بعسل و یشرب منه زنة مثقال کل یوم، سبعة أیام متوالیة، فإن فعل ذلک أربعة عشر یوما خیف علیه من شدة الحفظ أن یکون ساحرا.» یعنی «سنا مکی و سعد هندی و فلفل سفید و کندر نر و زعفران خالص به اندازه‌های مساوی آسیاب شود و با عسل مخلوط شود و هرروز به‌اندازه یک مثقال و به مدت هفت روز پشت سر هم مصرف شود، اگر چهارده روز این دارو را بخورد ترس از آن است که ساحر شود.» در این دارو هم باید به‌اندازه دو برابر وزن داروها عسل اضافه کرد برای مثال اگر از هر قلم از دارو یک مثقال برداریم جمعاً پنج مثقال می‌شود و به آن باید ده مثقال عسل اضافه کرد.

درمان هفتم فراموشی مویز است، در رساله ذهبیه آمده: «ومن أراد ان یزید فی حفظه ، فلیأکل سبع مثاقیل زبیباً بالغداة على الریق.» یعنی «کسی که می‌خواهد حافظه‌اش قوی شود هفت مثقال (حدود ۳۰ گرم) مویز بخورد در ناشتا.» کلمه زبیب به کل انواع کشمش اطلاق می‌گردد ولی از روایات دیگر استفاده می‌شود که در مورد فراموشی مراد مویز است و مویز کشمشی قرمز است که هسته دارد.

درمان هشتم زنجبیل و عسل است، در رساله ذهبیه آمده: «ومن أراد ان یقل نسیانه ، ویکون حافظاً ، فلیأکل فی کل یوم ثلاث قطع زنجبیل ، مربى بالعسل ، ویصطنع بالخردل مع طعامه فی کل یوم.» یعنی «کسی که می‌خواهد فراموشی‌اش کم شود و اهل حفظ باشد، هرروز سه قطعه زنجبیلی بخورد که با عسل مربا شده است و هرروز وقتی غذا درست می‌کند به آن خردل اضافه کند.» زنجبیل تازه تکه‌های درشتی دارد که وقتی خشک شود تبدیل به قطعات کوچک می‌شود، مراد از زنجبیل مربا شده با عسل، این است که زنجبیل خشک را با عسل مخلوط کنند و مدتی بگذارند تا با مرور زمان و گرمای آفتاب و یا گذاشتن در جای گرم، نرم و قابل‌خوردن و تبدیل به مربا شود، البته در قدیم مربا را به این شیوه درست می‌کردند برعکس امروز که با حرارت آتش و در مدت‌زمان محدود به چند ساعت مربا تهیه می‌شود. در لغت، مربا معنی شده به «المعقود بالعسل». ازآنجاکه در روایت گفته‌شده هرروز خورده شود معلوم می‌شود که باید برای مدت طولانی این کار را انجام داد. زنجبیل بسیار گرم است از طرفی علت اصلی فراموشی بلغم است و نوعاً افراد بلغمی به فراموشی مبتلا می‌شوند، ولی اگر فردی گرم‌مزاج مبتلا به فراموشی شود استفاده از زنجبیل ممکن است که برای او ایجاد مشکل کند و بهتر است افراد بلغمی از این روش استفاده کنند.

درمان نهم اضافه کردن خردل به غذا است که در روایت قبل ذکر شد.

درمان دهم مرکب چهار معروف به داروی ابن مسعود، این روایتی است که ابن مسعود از پیامبر (ص) نقل می‌کند،«لحفظ القرآن ویقطع البلغم والبول ویقوى الظهر: یؤخذ عشرة دراهم قرنفل وکذلک من الحرمل، ومن الکندر الأبیض، و من السکر الأبیض، یسحق الجمیع ویخلط إلا الحرمل فإنه یفرک فرکا بالید، و یؤکل منه غدوة زنة درهم، وکذا عند النوم.» یعنی«برای حفظ قرآن و برای قطع بلغم و ادرار و تقویت کمر، ده درهم (سی‌ودو و نیم گرم) قرنفل (میخک) و همین اندازه اسپند و کندر سفید و شکر سفید، همه آسیاب شود و مخلوط شوند به‌جز اسپند، (اسپند را) با دست بمالند، از این ترکیب هرروز صبح ناشتا یک‌درهم (سه و بیست‌وپنج صدم گرم) و همین مقدار موقع خواب خورده شود.» اسپند را نباید آسیاب کرد زیرا سمی است و در عوض با دست مالیده می‌شود تا سم روی آن برطرف شود، البته داخل آن‌هم سمی است و باید درسته خورده شود تا مشکلی نداشته باشد. در روایات دیگر به‌جای کندر سفید کندر نر آمده که شاید منظور این است که کندر سفید همان کندر نر است و مراد از شکر سفید همان شکر سرخ است که یک یا دو بار صاف‌شده و سفید شده است.